Page 62 - proje_kitapcik

BÖLÜM 5
Fiziksel Aktiviteye Katılımı Engelleyen ve Güdüleyen Faktörler

Fiziksel aktivitenin bilinen ve kanıtlanan faydalarına rağmen milyonlarca insan fiziksel olarak inaktiftir ve
bu nedenle fiziksel hareketsizliğin olumsuz etkileri giderek artmaktadır (Reichert ve ark., 2007). İnsan
sağlığı ile ilgili yaşanan problemler 21. yüzyılın en büyük sorunlarından biri haline gelmiştir (Pederson ve
ark., 2013). Yeterli derecede aktif olmayan bireyler, daha aktif olan insanlara kıyasla %20 ile %30 artmış
ölüm riskine sahiptir (WHO, 2019). Bilim insanları fiziksel aktiviteye katılımın birey ve toplum yaşamında
bu kadar önemli bir yere sahip olması nedeniyle "İnsanlar neden fiziksel aktiviteye katılıyor?", "İnsanlar
neden fiziksel aktiviteye katılmıyor?" veya "İnsanları fiziksel aktiviteye katılmaya ne tür faktörler teşvik
eder?" gibi sorulara cevap bulmak için sıklıkla araştırmalar yapmaktadır.
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre fiziksel aktiviteye katılmama nedenleri park, yürüyüş yolu ve fiziksel aktivite
alanlarının eksikliği olarak belirtilmektedir (WHO, 2019). Bireylerin fiziksel aktivite için yeteri kadar zaman
ayırmamaları da önemli bir faktör olarak ortaya çıkmaktadır. Zaman sorununun yanı sıra fiziksel aktivite
yapmaktan hoşlanmama ve çok yorgun hissetme gibi durumlar da fiziksel aktiviteye katılamama nedenleri
arasındadır (Lee ve ark, 1997). Özellikle düzenli fiziksel aktivite davranışını benimsememiş bireyler çeşitli
sebepler öne sürerek fiziksel aktiviteden kaçış yolları aramaktadır. Beden imajı, zayıf özgüven ve anında
ödül alamama gibi sorunlar da dahil olmak üzere fiziksel aktivitenin önünde bir takım psikolojik engeller
vardır (Miles, 2007). Genel anlamda fiziksel aktiviteye katılımı engelleyen faktörleri kişisel, sosyal ve
çevresel faktörler olarak sınıflandırabiliriz.
1. Fiziksel Aktiviteye Katılımı Engelleyen Kişisel Faktörler
- Yaş ve Cinsiyet
- Beceri seviyesi
- Kendine güven
- Kişisel yükümlülükler
- Zaman eksikliği
2. Fiziksel Aktiviteye Katılımı Engelleyen Sosyal Faktörler
- Harcanabilir gelir
- Arkadaş ve aile
- Meslek
- Kültür
3. Fiziksel Aktiviteye Katılımı Engelleyen Çevresel Faktörler
- Tesis çeşitliği ve kalitesi
- Tesislerin konumu

59