Page 13 - seminer_tr
P. 13
GÜNLÜK HAYATTA AKTİF VE PASİF SPOR
DOÇ. DR. ALİ ÖZKAN
Yozgat Bozok Üniversitesi Spor
Bilimleri Fakültesi, Antrenörlük
Eğitimi Bölümü
Gelişen teknoloji ile birlikte bireylerin sedanter bir yaşam tarzına doğru yöneldikleri, başka bir değişle
hareketsiz bir yaşam sürdürdükleri bilinmektedir. Şehirleşmenin getirdiği endüstrileşme ve teknolojik
gelişmeler fiziksel inaktiviteyi gittikçe artırmakta; gençlerin ve çocukların televizyon izleme, bilgisayar
başında oturma, internet kafede oyun oynama gibi sedanter aktivitelerde harcanan zamanının artmasına
neden olmaktadır (Kayıhan ve Ersöz, 2009; Özdirenç ve ark., 2005). Sedanter yaşam tarzı ise koroner kalp
hastalığı, hipertansiyon, yüksek kan lipid düzeyi, Tip II diyabet, obezite, kolon ve göğüs kanseri gibi bazı
kanser türleri ile kas-iskelet hastalıklarıyla gibi birçok hastalıklar yakından ilişkilidir. Bu bağlamda özellikle
yaşlıların, gençlerin ve çocukların televizyon izleme, telefon kullanma, bilgisayar başında oturma, oyun
oynama gibi sedanter aktivitelerde harcanan zamanının artmasına neden olmuştur (Kayıhan ve Ersöz, 2009;
Özdirenç ve ark., 2005). Giderek daha az mesafeler boyunca yürüyen, ev dışı aktivitelere daha az katılmaya
başlayan kitleler, sedanter yaşama doğru sürüklenerek hareketsiz yaşam bir alışkanlık haline gelmektedir.
Hareketsiz yaşam alışkanlığı önemli bir halk sağlığı sorunu olarak sahnede yerini alır (Bozkuş ve ark., 2013;
Özkan ve ark., 2013; Türkmen ve ark., 2013; Türkmen ve ark., 2015; Özkan, 2021). Günlük yaşamada fiziksel
hareketsizliği içeren bir yaşam tarzı, sakatlık ve mortalite açısından önemli rol oynamaktadır. Düzenli fiziksel
aktivitenin bağışıklık sistemini destekleyeceği ve farklı kronik hastalıkları önleyebileceği veya
geciktirebileceği gerçeği günümüzde iyi anlaşılmıştır (ACSM,1998). Düzenli olarak yapılan fiziksel aktivite ile
koroner arter hastalıkları, kardiyovasküler hastalıklar, bazı kanser tipleri, tip 2 diyabet, kolon kanseri,
obezite, osteoporoz, stres ve depresyonu gibi sağlık problemlerinin oluşma riskini azaltabilmektedir (Speck,
2002). Ayrıca yukarıda da ifade edildiği gibi düzenli yapılan fiziksel aktivitenin (FA) mortaliteye sebep olan
faktörleri azaltmasının yanı sıra, özellikle bir çok hastalığına yakalanma sonucu oluşabilecek istenmeyen
durumlar açısından risk faktörü olarak kabul edilen morbiditeler ve immünolojik faktörler üzerindeki
10