Page 28 - seminer_tr

REKREASYON: YAŞAM İÇİN YAKIT

PROF. DR. BÜLENT GÜRBÜZ
Rekreasyon Çalışmaları ve
Araştırmaları Derneği Başkanı-
Ankara Üniversitesi Spor Bilimleri
Fakültesi, Spor Yöneticiliği Bölümü

Özellikle de geride bıraktığımız son 50 yılda pek çok alan ile ilişkilendirilen ve akademik bir çalışma alanı
olarak ABD, Kanada ve İngiltere gibi gelişmiş toplumlarda önemi giderek artan serbest zaman ve rekreasyon
kavramlarının üzerinde fikir birliğine varılmış tek bir tanımı yoktur. Bu konuda oldukça fazla çalışması
bulunan Amerikalı bilim insanı Henderson’un da (1996) belirttiği gibi rekreasyonu tek bir tanıma sığdırmaya
çalışmanın da bir gerekçesi yoktur. Rekreasyon tek bir bedene sığdırılacak kadar dar içerikli bir kavram
değildir. Rekreasyonun anlamı bireyin serbest zamanlarında katıldığı aktivitelere ve kavramın anlamını
incelemek için kullanılan paradigmalara göre farklılık gösterebilir. Rekreasyon farklı kültürlerde ve
kuşaklarda çeşitli şekillerde tanımlandığını da ifade edebiliriz.

Eski bir Yunan filozofu olan Aristoteles de serbest zamanın önemine dikkat çekmek için “yaşamın diğer
bölümlerinden (var olma zamanı, iş için ayrılan zaman) farklı olarak yeteri kadar serbest zamana sahip
olmanın bireylerin ve toplumların refahını artırmak için bir zorunluluk” olduğunu belirtmiştir (Saunders,
1981). Serbest zaman bireylere başta fiziksel, kültürel, sanatsal, turistik ve çeşitli ev içi aktiviteler olmak
üzere çok geniş yelpazedeki çeşitli etkinliklere katılım fırsatı sunar. Bireyin bu değerli zamanı nasıl (aktif veya
pasif) ve hangi aktivitelerle değerlendireceği tabi ki kendisine aittir çünkü rekreasyonel aktivitelere katılımda
zorunluluk yoktur. Birey aktiviteye katılımı kendisi için ve gönüllü olarak gerçekleştirir. Özellikle de gelişmiş
toplumlarda bireylerin serbest zamana değer verdikleri ve bu zaman dilimini hayatlarının önemli bir parçası
olarak gördükleri de yapılan araştırmalardan anlaşılmaktadır (Newman, Tay ve Diener, 2014). Bu noktada
akla gelen temel soru “rekreasyonu bu kadar önemli yapan ve hatta bazı çalışmalarda yaşamın bir yakıtı
olarak değerlendirilmesine sebep olan etkenler nedir?

25