Page 10 - makale_tr

Yetişkin Bireylerin Serbest Zaman Engelleri, Sosyal Dahil Olma ve Yaşam
Tatmin Düzeylerinin İncelenmesi: Beş Farklı Avrupa Ülkesi Perspektifi

İkinci bölümde, katılımcıların serbest zamanlarını değerlendirmeleri ile ilgili davranışlarını belirlemeye
yönelik sorulara yer verilmiştir. Son bölümde ise aşağıda detaylı bilgileri verilen 3 farklı ölçme aracı
kullanılmıştır.

Katılımcıların serbest zaman aktivitelerine katılımlarını engelleyen veya kısıtlayan faktörleri belirlemek için
“Boş Zaman Engelleri Ölçeği-BZEÖ” kullanılmıştır. BZEÖ orijinali Alexandris ve Carroll (1997) tarafından
geliştirilmiştir. BZEÖ toplam 18 madde ve kişisel engeller, kişilerarası engeller ve yapısal engeller olmak
üzere 3 alt boyuttan oluşmaktadır. Ölçekte yer alan maddeler 1= Hiç Önemli Değil ve 4= Çok Önemli
şeklindeki ölçek üzerinden değerlendirilmektedir. BZEÖ için bu çalışma kapsamında hesaplanan iç tutarlık
= 0.89’dur.

“Sosyal Dahil lma Ölçeği-SDOÖ” Secker ve diğ. (2009) tarafından geliştirilmiştir. SDOÖ bireylerin sosyal
dahil olma düzeylerini değerlendiren 22 maddeden oluşmaktadır. Ölçeğin orijinal versiyonunda toplam 22
madde ve sosyal kabul, sosyal izolasyon ve sosyal ilişki olarak isimlendirilen 3 alt boyut bulunmaktadır.
Katılımcılardan ölçekte yer alan ifadelere 1 = Hiç, 2 = Pek Değil, 3 = Biraz ve 4 = Evet Kesinlikle şeklindeki
4’lü Likert tipi ölçek üzerinden değerlendirmeleri istenmiştir. Ölçeğin iç tutarlık katsayısı = 0.84’tür.
Çalışmada kullanılan son ölçme aracı ise “Yaşam Tatmini Ölçeği-YTÖ”dir. Toplam 5 madde ve tek alt
boyutlu yapıya sahip bu ölçek ise Diener ve diğ. (1995) yılında literatüre kazandırılmıştır. Ölçekte yer alan
ifadeler 1 (Kesinlikle Katılmıyorum) ve 7 (Kesinlikle Katılıyorum) şeklindeki Likert tipi ölçek üzerinden
değerlendirilmektedir. Ölçek Cronbach’s Alfa iç tutarlık katsayısı ise = 0.88 olarak tespit edilmiştir. Bu
ölçek ve diğer iki ölçek için hesaplanan iç tutarlık katsayıların kabul edilebilir sınırın ( =0.70) üzerinde
olduğu tespit edilmiştir (Kim, 2013).

Verilerin Analizi
Online ortamda toplanan veriler öncelikle SPSS (Statistical Package for Social Sciences 16.0) isimli
programdaki veri tabanına aktarılmıştır. Katılımcılar ile ilgili demografik bilgilerin değerlendirilmesinde
frekans (f) ve yüzde (%) gibi temel tanımlayıcı istatistikler yapılmıştır. Ölçme araçlarının güvenirlik
düzeyini test etmek için Cronbach’s Alpha iç tutarlılık katsayısı hesaplanmıştır.

7